Theo thống kê năm 2023 và 2024, toàn tỉnh xảy ra 913 vụ tai nạn giao thông, làm chết 569 người, bị thương 606 người, trong đó, các vụ liên quan đến lứa tuổi vị thành niên, học sinh xảy ra 259 vụ (chiếm 28%), làm 115 người chết, 139 người bị thương. Đồng thời, các đơn vị chức năng, Công an địa phương đã phát hiện, phạt hơn 3.250 trường hợp chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện, trên 2.700 trường hợp giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông, với số tiền hơn 3,8 tỷ đồng, tạm giữ trên 2.700 phương tiện các loại.
Người dân tham dự phiên tòa xét xử lưu động đối với bị cáo Rơ Mah Pil.
Điển hình, vụ tai nạn giao thông xảy ra tại xã Ia Lâu, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai vào ngày 25/10/2023, Tòa án nhân dân huyện Chư Prông đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Rơ Mah Pil (SN 1986) về tội giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển tham gia giao thông đường bộ và tuyên phạt bị cáo 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 48 tháng. Theo cáo trạng, từ năm 2021, bị cáo Rơ Mah Pil mua xe mô tô mang BKS 81B2-636.82 và giao xe cho con là Rơ Mah Tinh (SN 2006) sử dụng đi lại hằng ngày. Trưa ngày 25/10/2023, Rơ Mah Tinh đi ăn tiệc mừng nhà mới. Đến chiều, Tinh tiếp tục điều khiển xe chở Niang Kéo (SN 2011) và Siu Ngư (SN 2006) đi chơi. Mặc dù bị cáo biết việc này là sai nhưng không có biện pháp ngăn chặn. Khi Rơ Mah Tinh điều khiển xe đến đường liên xã thuộc Km10+90 (thuộc thôn Pác Pó, xã Ia Lâu) do thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ nên tông vào xe mô tô do Rơ Mah Tuyên (SN 2002, trú xã Ia Ga, huyện Chư Prông) điều khiển chạy hướng ngược lại. Hậu quả: Rơ Mah Tinh, Rơ Mah Tuyên, Niang Kéo tử vong tại chỗ; Siu Ngư tử vong khi được cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Gia Lai. Qua vụ việc trên, có thể thấy việc giao xe cho người chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe điều khiển có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng.
Gần đây, các vụ tai nạn, va chạm giao thông liên quan đến lứa tuổi vị thành niên, học sinh xảy ra chủ yếu là do một bộ phận thiếu niên, học sinh ý thức chấp hành pháp luật chưa cao; thiếu quan sát, không nhường đường, phóng nhanh, vượt ẩu... Các hành vi vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đối với lứa tuổi vị thành niên, học sinh thường xảy ra phổ biến, như: điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện khi chưa đủ tuổi; không chấp hành tín hiệu đèn giao thông; không có giấy phép lái xe, không đội mũ bảo hiểm... Thậm chí, một bộ phận cha mẹ chưa hiểu biết rõ các quy định pháp luật nên vẫn còn nhiều trường hợp giao xe cho con, mặc dù biết hành vi đó là trái với pháp luật quy định, còn thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, giáo dục, khi con mình vi phạm trật tự, an toàn giao thông.
Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh tuyên truyền pháp luật giao thông đường bộ cho các em học sinh.
Được biết, trong số các trường hợp vi phạm bị lực lượng chức năng phát hiện, trong năm 2023 và 2024 đã xử lý hơn 6.360 trường hợp liên quan đến lứa tuổi vị thành niên, học sinh vi phạm; tạm giữ hơn 3.100 xe mô tô, xe gắn máy, phương tiện khác; cảnh cáo trên 1.900 trường hợp và gửi thông báo về nhà trường để có biện pháp giáo dục phù hợp đối với những học sinh vi phạm.
Thượng tá Lương Thị Thu Quỳnh - Trưởng phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh cho biết: “Thời gian qua, nhiều bậc phụ huynh còn chủ quan khi giao xe mô tô cho con em mình mặc dù biết rõ con em mình chưa đủ tuổi, không đủ điều kiện để tham gia giao thông. Việc giao xe cho người chưa đủ tuổi là hành vi vi phạm pháp luật nên lực lượng chức năng ngoài xử phạt người điều khiển phương tiện còn phạt cả người giao phương tiện; trong trường hợp người điều khiển phương tiện gây tai nạn chết người thì người giao phương tiện sẽ bị xử lý hình sự theo quy định”.
Nhằm chủ động kiềm chế, kéo giảm tai nạn giao thông đối với lứa tuổi vị thành niên, học sinh, nhất là đối với người chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, thời gian tới, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật đến các trường học, khu dân cư nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm chấp hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ đến Nhân dân, nhất là các em học sinh, thanh thiếu niên.
Cùng với đó, tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm về trật tự, an toàn giao thông liên quan đến quy định về đội mũ bảo hiểm đối với người ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện; xử lý trách nhiệm của người giao xe mô tô, xe gắn máy cho con em mình khi chưa đủ tuổi. Cần sự quan tâm phối hợp của các bậc phụ huynh trong việc quản lý, giáo dục ý thức khi tham gia giao thông cho con em, kiên quyết không giao phương tiện khi các em chưa đủ tuổi, đủ điều kiện để điều khiển./.
Văn Tân – Nguyễn Phan
