Luật Dữ liệu và các văn bản hướng dẫn thi hành - Nền tảng chiến lược xây dựng quốc gia số, bảo đảm an ninh dữ liệu và góp phần bảo vệ vững chắc ANTT trong tình hình mới.
Công an tỉnh Gia Laihttps://congan.gialai.gov.vn:/uploads/no-image.png
Thứ hai - 20/10/2025 20:324820
Ngày 01/7/2025, Luật Dữ liệu chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế số, xã hội số, Chính phủ số. Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành đồng bộ các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành, bao gồm: (1) Nghị định số 165/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Dữ liệu; (2) Nghị định số 169/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 quy định hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu; (3) Nghị định số 160/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025 quy định về Quỹ phát triển dữ liệu quốc gia; (4) Quyết định số 20/2025/QĐ-TTg ngày 01/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục dữ liệu quan trọng, dữ liệu cốt lõi.
Sự ra đời của hệ thống pháp luật này là bước đi chiến lược tạo cơ sở pháp lý hoàn thiện nhằm xây dựng nền quản trị dữ liệu quốc gia hiện đại, tạo đột phá trong chuyển đổi số, đồng thời củng cố nền tảng để bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới.
Hội thảo góp ý dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Dữ liệu do Bộ Công an tổ chức (Nguồn: Bộ Công an)
1. Trong thời đại số, dữ liệu là nguồn tài nguyên chiến lược, là “nhiên liệu” cốt lõi của nền kinh tế và quản trị quốc gia hiện đại. Nó không chỉ quyết định năng lực cạnh tranh của nền kinh tế mà còn liên quan trực tiếp đến chủ quyền quốc gia, an ninh, trật tự xã hội và quyền con người. Trước khi Luật Dữ liệu ra đời, hệ thống pháp luật nước ta chưa có văn bản chuyên biệt điều chỉnh toàn diện các hoạt động thu thập, xử lý, chia sẻ, khai thác và bảo vệ dữ liệu. Dữ liệu còn bị phân tán, thiếu kết nối, chia sẻ hạn chế; cơ chế bảo vệ chủ quyền dữ liệu, kiểm soát chuyển dữ liệu xuyên biên giới chưa đầy đủ; việc khai thác, kinh doanh dữ liệu chưa có khung pháp lý rõ ràng.
Trong bối cảnh các nước trên thế giới và khu vực gia tăng hoạt động thu thập, tấn công, thao túng dữ liệu; tội phạm công nghệ cao diễn biến ngày càng tinh vi; yêu cầu chuyển đổi số toàn diện và xây dựng chính phủ số trở thành nhiệm vụ trọng tâm nhằm cụ thể hóa các Nghị quyết của Bộ Chính trị nhất là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới... Vì vậy việc ban hành Luật Dữ liệu và các văn bản hướng dẫn là yêu cầu tất yếu, khách quan, cấp bách. Những văn bản này ra đời nhằm: Thiết lập khuôn khổ pháp lý đầy đủ và thống nhất về quản trị dữ liệu quốc gia. Bảo vệ chủ quyền số, an ninh dữ liệu, quyền con người và quyền riêng tư. Hình thành thị trường dữ liệu và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Hỗ trợ lực lượng Công an và các cơ quan chức năng quản lý xã hội hiệu quả, bảo đảm an ninh, trật tự trên không gian mạng.
Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư của Bộ Công an (Nguồn: Bộ Công an)
2. Nội dung mới và ưu việt nổi bật của Luật Dữ liệu và các văn bản hướng dẫn thi hành
a) Thiết lập nền tảng quản trị dữ liệu quốc gia tập trung, thống nhất
- Luật Dữ liệu quy định việc hình thành Trung tâm dữ liệu quốc gia và hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia - chuyên ngành thống nhất, kết nối liên thông từ Trung ương tới địa phương. Đây là bước chuyển từ mô hình dữ liệu phân tán sang mô hình quản trị tập trung – đồng bộ – chia sẻ, giúp nâng cao chất lượng điều hành, hoạch định chính sách, phục vụ người dân, doanh nghiệp và công tác bảo vệ an ninh, trật tự.
- Đồng thời Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 20/2025/QĐ-TTg phân loại “dữ liệu quan trọng” và “dữ liệu cốt lõi”, áp dụng chế độ quản lý, bảo vệ đặc biệt, ngăn chặn nguy cơ bị khai thác, tấn công, thao túng từ bên ngoài, góp phần bảo vệ chủ quyền dữ liệu quốc gia.
b) Tạo hành lang pháp lý toàn diện cho kết nối, chia sẻ và khai thác dữ liệu
Nghị định số 165/2025/NĐ-CP quy định rõ nguyên tắc “mở mặc định – bảo vệ đặc biệt” trong kết nối, chia sẻ dữ liệu:Cơ quan nhà nước có trách nhiệm chia sẻ dữ liệu trong phạm vi quản lý theo chuẩn định dạng thống nhất, bảo đảm an toàn, bảo mật.Tổ chức, cá nhân có quyền tiếp cận dữ liệu nhà nước một cách minh bạch, công bằng.Việc chuyển dữ liệu ra nước ngoài phải qua đánh giá tác động an ninh dữ liệu và có sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền.Đặc biệt, dữ liệu được công nhận là một loại tài nguyên đặc biệt, có thể khai thác, kinh doanh, cung cấp như một dịch vụ. Điều này mở ra cơ hội hình thành thị trường dữ liệu, tạo động lực phát triển kinh tế số.
c) Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hình thành hệ sinh thái dữ liệu
Nghị định số 169/2025/NĐ-CP tạo hành lang pháp lý cho việc phát triển các sản phẩm và dịch vụ dữ liệu như: Phân tích, xác thực, trung gian dữ liệu, sàn giao dịch dữ liệu… Đây là nền tảng quan trọng để doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học khai thác, sáng tạo giá trị từ dữ liệu, phát triển sản phẩm công nghệ cao, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
d) Bảo đảm nguồn lực tài chính phát triển dữ liệu quốc gia
Nghị định số 160/2025/NĐ-CP quy định thành lập Quỹ phát triển dữ liệu quốc gia, hình thành nguồn lực tài chính bền vững để đầu tư hạ tầng dữ liệu, nghiên cứu công nghệ, đào tạo nhân lực, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực dữ liệu. Đây là công cụ quan trọng để Nhà nước chủ động dẫn dắt quá trình phát triển hệ sinh thái dữ liệu quốc gia.
3. Vai trò chiến lược của Luật Dữ liệu trong chuyển đổi số, bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới
a) Thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện
Luật Dữ liệu và các nghị định, quyết định liên quan tạo nền tảng cho việc hình thành “Chính phủ số dựa trên dữ liệu”, giúp các cơ quan nhà nước ra quyết định dựa trên dữ liệu thời gian thực, cung cấp dịch vụ công trực tuyến thông minh, nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân.Dữ liệu được chuẩn hóa, liên thông, chia sẻ rộng rãi giúp phá bỏ rào cản thông tin, hình thành hệ sinh thái số thống nhất, thúc đẩy kinh tế số và xã hội số phát triển mạnh mẽ. Việc công nhận dữ liệu là tài nguyên đặc biệt mở ra cơ hội hình thành thị trường dữ liệu – một trụ cột của nền kinh tế số.
b) Củng cố an ninh quốc gia và chủ quyền số
Thông qua việc xác định dữ liệu cốt lõi và áp dụng cơ chế bảo vệ đặc biệt, Luật Dữ liệu góp phần bảo vệ chủ quyền dữ liệu, ngăn chặn nguy cơ bị tấn công, thao túng, gián điệp mạng. Cơ chế kiểm soát chặt chẽ việc chuyển dữ liệu xuyên biên giới giúp bảo vệ bí mật nhà nước, an ninh kinh tế – chính trị. Dữ liệu tập trung còn giúp lực lượng Công an nâng cao năng lực phân tích, dự báo, phát hiện sớm các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, đặc biệt là tội phạm công nghệ cao, khủng bố mạng.
c) Bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong môi trường số
Hệ thống dữ liệu tập trung, liên thông giúp lực lượng Công an và các cơ quan chức năng quản lý dân cư, đối tượng, giám sát không gian mạng hiệu quả hơn, hỗ trợ công tác phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm mới.Khai thác dữ liệu lớn (Big Data) còn giúp dự báo xu hướng vi phạm pháp luật, phát hiện sớm nguy cơ mất an ninh trật tự, từ đó tham mưu các giải pháp chủ động, hiệu quả.
Luật Dữ liệu cùng với Nghị định số 165/2025/NĐ-CP, Nghị định số 169/2025/NĐ-CP, Nghị định số 160/2025/NĐ-CP và Quyết định số 20/2025/QĐ-TTg là bước tiến đột phá trong hoàn thiện thể chế quản trị dữ liệu quốc gia. Đây không chỉ là công cụ pháp lý mà còn là “hạ tầng mềm” chiến lược, tạo nền tảng để Việt Nam xây dựng quốc gia số hiện đại, an toàn, tự chủ, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và mang lại lợi ích thiết thực cho Nhân dân, doanh nghiệp.Việc triển khai Luật Dữ liệu không chỉ là nhiệm vụ pháp lý mà còn là trách nhiệm chính trị của mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an trong bảo vệ chủ quyền số, bảo đảm an ninh, trật tự và phục vụ Nhân dân và tham mưu hiệu quả để Luật đi vào cuộc sống.
* Kèm file các văn bản:
- Luật Dữ liệu;
- Nghị định số 160/2025/NĐ-CP ngày 29/6/2025 quy định về Quỹ phát triển dữ liệu quốc gia;
- Nghị định số 165/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Dữ liệu; - Nghị định số 169/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 quy định hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu;
- Quyết định số 20/2025/QĐ-TTg ngày 01/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục dữ liệu quan trọng, dữ liệu cốt lõi.
Công an xã Ya Ma triển khai thực hiện phong trào thi đua “Ba nhất”, tiền đề xây dựng đội ngũ Công an xã “Trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”.
Tấm lòng vì thế hệ tương lai: Công an xã Ia Mơ triển khai mô hình “Em nuôi Công an xã”.
Gắn kết yêu thương, nâng bước tương lai: Công an xã Pờ Tó và mô hình con nuôi.
Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh bắt đối tượng cướp tài sản gây ra tại phường Hoài Nhơn Bắc.
Tích cực hỗ trợ người được đặc xá tái hòa nhập cộng đồng.
Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an tỉnh Gia Lai tổ chức Hội nghị lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Công an xã Canh Liên tổ chức sịnh hoạt Chi bộ tháng 12/2025.