Đầu năm 2022, thông qua mạng xã hội, một đối tượng đang sống tại Thái Lan (có quê gốc tại huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai) liên lạc với ông Rơ Châm Phe (57 tuổi, trú tại làng Tung Mo B, xã Ia Dreng, huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai) tuyên truyền, dụ dỗ rời bỏ quê hương để qua Thái Lan làm việc với tiền lương 2-3 triệu đồng/ngày công, chờ cơ hội được đi Mỹ định cư. Ông đã bàn với vợ (bà Rah Lan Bop, 54 tuổi) và khăn gói lên đường với chi phí 10 triệu đồng mỗi người. Hơn 02 năm ở Thái Lan, đôi vợ chồng lớn tuổi sống vật vờ trong một căn phòng trọ tạm bợ tại Bang Luông, Bang Yai, tỉnh Nonthaburi. Người chồng đi làm vườn, phụ hồ vất vả, quá sức với người ở tuổi 60 để nhận lại vài đồng thù lao rẻ mạt, có tiền sống qua ngày, còn người vợ đau ốm, chỉ quanh quẩn ở nhà với nỗi niềm nhớ con cháu và cuộc sống sum vầy tại quê hương.
“Cuộc sống bên đó khổ lắm, không như người ta nói đâu, không có ăn, không có mặc, tôi hối hận lắm vì tin lời người xấu, bà con đừng giống như tôi. Không ở đâu bằng quê hương của mình cả”. - Ông Rơ Châm Phe nghẹn ngào tâm sự.
Đồng cảnh ngộ với gia đình ông Rơ Châm Phe, vì tin lời đường mật của một người quen sẽ bảo lãnh sang Mỹ định cư, sống “cuộc đời sung sướng”, vợ chồng ông Kpuih Chuil (57 tuổi) và bà Rah Lan H’Phe (57 tuổi), trú làng Bê Tel, xã Ia Rong, huyện Chư Pưh đã bán hết gia súc trong nhà, gom góp tiền vượt biên sang Thái, sống trong căn phòng trọ chật hẹp. Không có tiền, nhiều lần bà H’Phe đã phải đi mót rác, nhặt nhạnh những thứ người ta đã bỏ đi đem về dùng. Sự khổ sở, vất vả hằn sâu trên gương mặt người phụ nữ sau hai năm sống vất vưởng tại Thái Lan.
“Tôi không biết tiếng Thái, không nói chuyện được với ai. Có hai lần đau bụng quá nhưng không có giấy tờ, không đi bệnh viện được, tôi nhờ chồng mua thuốc uống rồi chịu đựng cơn đau. Sau hai trận thập tử nhất sinh đó, tôi nói với chồng mình phải về lại Việt Nam thôi, ở đây không sống được đâu”. – Bà Rah Lan H’Phe trải lòng.
“Qua đó việc làm khó khăn, không có tiền, lại không có bạn bè, tôi già rồi nên phải tìm cách quay về thôi”- Ông Kpuih Chuil cho biết thêm
Với mong muốn về lại quê hương, họ đã nghe ngóng thông tin từ Việt Nam, biết được nhiều gia đình có hoàn cảnh tương tự, được tạo điều kiện, giúp đỡ khi quay về, ông Kpuih Chuil đã liên hệ với chính quyền tìm sự giúp đỡ. Đầu năm 2025, được sự hướng dẫn của lực lượng Công an, cả hai gia đình ông Rơ Châm Phe và Kpuih Chuil đã trở về quê hương Chư Pưh, tỉnh Gia Lai trong niềm hạnh phúc vỡ òa của con cháu và vòng tay đón nhận của bà con lối xóm, chính quyền địa phương.
Ông Rơ Mah Kul - Thôn phó thôn Tung Mo B, xã Ia Dreng, huyện Chư Pưh cho biết: “Sau khi gia đình ông Rơ Châm Phe quay về, chính quyền địa phương thường xuyên đến thăm hỏi, động viên gia đình yên tâm lao động sản xuất tại quê hương, đồng thời tuyên truyền, nhắc nhở bà con trong thôn không nghe theo lời kẻ xấu xúi giục, kích động vượt biên trái phép sang nước ngoài”.
Ngoài sự giúp đỡ về tinh thần, các cấp, các ngành, đoàn thể chính trị tại địa phương đã tích cực hỗ trợ để những người vừa trở về có việc làm tạo ra thu nhập, sớm ổn định cuộc sống, hòa nhập với thôn làng. Bên cạnh đó, lực lượng Công an đã quyên góp tặng cho mỗi gia đình một con heo giống để tăng gia sản xuất, kiếm thêm thu nhập.
Ông Nay Ki - Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Bê Tel, xã Ia Rong, huyện Chư Pưh thông tin: “Địa phương cũng đã hướng dẫn để gia đình ông Kpuih Chuil làm hồ sơ vay vốn theo chính sách, hỗ trợ để họ canh tác, cải tạo lại nương rẫy của gia đình bỏ hoang trong suốt thời gian dài sống ở Thái, đồng thời gọi họ cùng đi làm rẫy mía khi có người thuê”.
Bên dòng nước mát lành của quê hương, ông bà Rơ Châm Phe và Rah Lan Bop vẫn hằng ngày tắm rửa, chăm sóc cho đứa cháu trai vừa tròn 5 tuổi mà trước khi ông bà đi Thái Lan, nó chỉ vừa chập chững biết đi. Lần trở về này, ông Phe, bà Bop tự nhủ lòng sẽ không ngây thơ, khờ dại với những lời dụ dỗ của kẻ xấu, yên tâm làm ăn phát triển kinh tế, xây dựng quê hương, nuôi dạy con cháu trở thành những công dân có ích cho đất nước.
Vườn rau của ông bà vừa mới được gieo trồng nhưng đất không phụ lòng, rau đã lên xanh tốt, phủ tiếp thêm niềm tin, hi vọng vào những khởi đầu mới tốt đẹp. Còn vợ chồng ông Kpuih Chuil và bà Rah Lan H’Phe được trở về với quê hương, được sống trong ngôi nhà cấp 4 mát mẻ, rộng rãi của mình. Ban ngày đi làm ở nương rẫy, tối về quây quần bên mâm cơm gia đình, chung vui cùng con cháu, bà con lối xóm, bình yên, hạnh phúc đã trở lại.
Bảo Hân – Lê Ánh
